بررسی تاثیر اسیدسالیسیلیک بر جنین زایی رویشی دمبرگ و آبکش ثانویه هویج در محیط کشت b5 و nl

سالیسیلیک اسید به عنوان یک ترکیب شبه هورمونی در بسیاری از فرآیندهای درونی گیاه نقش ایفا می کند. بر این اساس در این تحقیق تاثیر این ماده برتشکیل و تمایز جنین های رویشی در ریزنمونه های بدست آمده از اندام های مختلف گیاه هویج در محیط های کشت b5 و nl مورد بررسی قرار گرفت. طرح آماری استفاده شده در این بررسی طرح کاملا" تصادفی با آرایش فاکتوریل می باشد. تیمارهای سالیسیلیک اسید در دو سطح میکرو مولار و میلی مولار به غلظت (0 ، 25 ،50 ، 75 ، 100 میکرومولار) و (0، 5/0 ، 5/1 ، 2 ، 3 میلی مولار) درچهار تکرار به طور جداگانه در دو فاز اعمال شدند. پس از طی مرحله القا و اعمال تیمارها در این مرحله، سلولها قابلیت جنین زایی بدست آوردند و با حذف اکسین وارد مرحله ظهور جنین ها شدند. پس از طی مرحله ظهور جنین ها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح 1% بین غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید وجود دارد. به طوریکه بیشترین جنین زایی در غلظت های 50 و 75 میکرومولار سالیسیلیک اسید در مرحله ظهور انجام شده بود. نکته جالب توجه اینکه در تیمار 100 میکرومولار از جنین زایی رویشی ممانعت شده بود. در این تحقیق علاوه بر جنین زایی، میزان اتیلن با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی (gc) و کلروژنیک اسید با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع (hplc) که در طی جنین زایی سنتز شده و رابطه بین این دو ترکیب بر جنین زایی رویشی بررسی شد. نتایج نشان دهنده اختلاف معنی دار بین غلظت های سالیسیلیک اسید بر سنتز اتیلن می باشد. سالیسیلیک اسید از طریق تاثیری که بر سنتز اتیلن می گذاردباعث تغییر در روند جنین زایی می گردد. علاوه بر اتیلن تاثیرسالیسیلیک اسید بر تولید کلروژنیک اسید مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تجمع این ترکیب پلی فنلی در غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید در سطح 1% متفاوت بود، به طوریکه بیشترین تجمع کلروژنیک اسید در تیمارهای 100 میکرو مولار سالیسیلیک اسید مشاهده شد. یافته ها نشان داد اسید سالیسیلیک سبب بروز استرس های شدید در بافت های کشت شده می شود که تحت این استرس تجمع ترکیبات ثانویه افزایش می یابد از طرف دیگر این ترکیبات فنلی در غلظت های بالا به دلیل فنلی کردن نمونه ها از جنین زایی رویشی جلوگیری می کنند. از آنجائیکه جنین زایی رویشی زائده استرس است، لذا بررسی واکنش سلول های جنین زا به استرس و عوامل استرس زا همچون سالیسیلیک اسید و نقش ترکیبات واسطه و ثانویه حاصل از تنش های سلولی می تواند در نوع خود جالب توجه بوده و برای بهینه سازی جنین زایی گیاهان مختلف از جمله گیاهانی ارزشمند که توانمندی جنین زایی پایینی دارند استفاده کرد.